Sezgisel beslenme alanında derinleşmeden önce, bilinçli farkındalıkla yeme ve sezgisel sezgisel terimlerini zaman zaman birbirlerinin yerine kullandığım oluyordu. Birbiriyle gayet örtüşüyor olsalar da bu iki kavram aslında birbirinden farklıdır.
Uluslararası bir organizasyon olan The Center for Mindful Eating, bilinçli farkındalıkla beslenmeyi şöyle tanımlar:
Kişinin yemek seçimlerine yönelik işlevsel ve besleyici seçenekler hakkında farkındalık kazanması
Kişinin içsel bilgeliğine saygı göstererek hazırlık yapması konusunda farkındalık kazanması
Kişinin kendisini tatmin eden ve vücudunu besleyen yiyecekleri yerken ve içerken tüm duyularını bu deneyime odaklayarak kullanması
Yemek yemeye başlamak ve bitirmek konusunda karar verirken fiziksel açlık ve tokluk sinyallerinin kendisine rehberlik etmesine izin vermesi
Bu tanımlamalarda açıkça görülüyor ki, sezgisel beslenme bilinçli farkındalıkla beslenme ilkelerini de içinde barındırıyor. Bunun yanı sıra, sezgisel beslenme diyet zihniyetini reddetmenin önemini vurgulaması, kilo ve beden görünüşünü göz önünde bulundurmaksızın bedene saygı duymanın esaslarına odaklanması, zorlayıcı duygularla başa çıkma araçları edinmenin ve nazik bir tavır geliştirmenin önemi ve besleyici ve keyif verici bir şekilde hareket etmenin kıymetini vurgulaması açısından daha kapsayıcı bir çerçeve sunuyor.
Bu anlamda sezgisel beslenme yaklaşımını bir şemsiye olarak hayal etmeyi, bilinçli farkındalıkla yeme yöntemini ise bu şemsiyeyi taşımaya yarayan tutma sapı olarak hayal etmeyi seviyorum. Bilinçli farkındalıkla yeme (neyi, nasıl yiyor olduğuna ve ne duyumlar alıyor olduğuna yargısızca odaklanma) bedeninden gelen hisleri duymaya dinlemeye ve beraberinde duygularını da fark etmeye yarayan önemli bir araçtır. Bu şekilde bir farkındalık becerisi kazanmak, düşüncelerini, duygularını ve tecrübelerini fark etmeni ve keşfetmeni, gerektiğinde yönlendirebilmeni de sağlar. Bu yüzden, sofrada veya herhangi bir ortamda yemek yerken bu beceriyi kullanmak, yemeklerle ve bedeninle kurduğun sezgisel ilişkiyi geliştirmek adına sana çok yardımcı olabilir.
Burada çoğu insanın şöyle bir sorunla karşılaşabildiğini görüyorum: birçok kişi, bilinçli farkındalıkla yeme yöntemini de alışık olduğu şekilde “siyah ve beyaz” (katı düşünce sistemimiz yine iş başında!) olarak etiketlemeye çalışıyor. Yani “mükemmel bir şekilde yapmalıyım, ya da hiç yapmamalıyım” veya bu “kusursuz” bir şekilde yapılan bir iş olmalıdır, yemek yerken kesinlikle zihnimi dağıtan hiçbir şeyin olmaması gerekir (aksi takdirde başarısız olmuş olurum) gibi katı düşüncelerle kendilerini boğabildiklerini görüyorum.
Böyle olunca da çoğu kişi için bilinçli farkındalıkla yeme, tamamen gerçek dışı ve asla esnekliğe izin olmayan yeni bir “görev” haline geliyor. Ya da kişiler kendi yemek yiyiş hallerini “bilinçsiz beslenme” olarak etiketleyip, farkındalıkla beslenemiyor olduklarına inanmalarından ötürü hali hazırda yaşadıkları suçluluk, utanç ve başarısızlık duygularını arttırabiliyorlar.
Bilinçli farkındalıkla beslenme yöntemini bir “sorunu” çözmek için kullanmaya çalışmak yerine, yalnızca olan bitenin ayrıntılarına girmek, merak etmek, araştırmak, keşfetmek ve gözlemlemek için kullanmak bana göre çok daha faydalı ve işlevsel bir anlayış taşıyor. Farkındalıkla beslenmenin sana daha az yemek yemen konusunda yardımcı olacağı beklentisiyle hareket etme. Çünkü bu seni yine bir başka kısıtlayıcı diyet zihnine ve beklentisine sokmaya devam edecektir. Bunun yerine, gıdaları yerken ve içerken sadece dur, fark et, duraklamaya, yavaşlamaya, algılamaya ve hissetmeye izin ver. Bedeninle düzenli olarak iletişim halinde ol. Dikkatin defalarca dağılsın, kendini yargılamadan o dikkati defalarca geri getir. Bu şekilde, bilinçli bir farkındalıkla beslenmeyi seçme, bedeninle yeniden temas kurmana ve daha sezgisel bir şekilde beslenmeye geri dönmene yardımcı olacak bir araç haline gelecektir.
Sezgisel beslenme veya Bilinçli Farkındalıkla Yeme konularında daha fazla bilgi edinmek ister misin?
Ücretsiz içeriklerime göz atabilir, birebir koçluk programımı inceleyebilir ve 15 dakikalık ücretsiz ön görüşme randevunu hemen oluşturabilirsin.
Sevgi ve sağlıkla,